การเปลี่ยนผ่านสู่สังคมคาร์บอนต่ำไม่ใช่แค่แนวคิด แต่กำลังเกิดขึ้นจริงในประเทศไทยภายใต้โครงการ “สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” โดยความร่วมมือของ เอสซีจี, จังหวัดสระบุรี, สมาคมอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์ไทย (TCMA), สภาอุตสาหกรรมจังหวัดสระบุรี และพันธมิตรจากหลายภาคส่วน โครงการนี้เป็นก้าวสำคัญของไทยในการลดก๊าซเรือนกระจก พร้อมปูทางสู่อุตสาหกรรมสีเขียวที่แข่งขันได้ในระดับสากล
สระบุรีแซนด์บ็อกซ์: ต้นแบบเมืองคาร์บอนต่ำแห่งแรกของไทย
สระบุรีเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมที่มีบทบาทสำคัญในเศรษฐกิจไทย โดยเฉพาะอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์ ซึ่งเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงสุด “สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” จึงเกิดขึ้นเพื่อนำร่องการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ผ่าน 5 แนวทางหลัก ได้แก่:
1. การเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด
ใช้พลังงานทดแทน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์, ชีวมวล, เชื้อเพลิงขยะชุมชน (RDF)
นำความร้อนเหลือใช้จากกระบวนการผลิตมาผลิตไฟฟ้า ลดการใช้ถ่านหิน
ลดฝุ่น PM 2.5 จากการเผาเศษวัสดุทางการเกษตร
2. การผลักดันอุตสาหกรรมสีเขียว
พัฒนาปูนซีเมนต์คาร์บอนต่ำ ลดการปล่อย CO₂ ได้ถึง 50 กิโลกรัมต่อตันซีเมนต์
นำ นาโนเทคโนโลยี มาใช้เพิ่มคุณสมบัติของปูนซีเมนต์
3. การยกระดับทำเหมืองสู่ Green & Smart Mining
ใช้เทคโนโลยีและระบบอัตโนมัติ ลดผลกระทบสิ่งแวดล้อม
พัฒนาแนวทางการฟื้นฟูพื้นที่เหมือง
4. การศึกษาเทคโนโลยีดักจับและใช้ประโยชน์คาร์บอน (CCUS)
ศึกษาเทคโนโลยีดักจับและนำ CO₂ ไปใช้ใหม่หรือกักเก็บถาวร
5. การเพิ่มพื้นที่สีเขียว
ส่งเสริมการปลูกต้นไม้ และพัฒนาเกษตรกรรมคาร์บอนต่ำ
ความร่วมมือระดับสากล หนุนไทยสู่ Net Zero
“สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” ไม่ได้ขับเคลื่อนเพียงแค่ภายในประเทศ แต่ยังได้รับการสนับสนุนจากองค์กรระดับโลก เช่น
✅ Global Cement and Concrete Association (GCCA)
✅ United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)
✅ องค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมนี (GIZ)
รวมถึงการเข้าร่วมโครงการ Transitioning Industrial Clusters ของ World Economic Forum ที่ช่วยผลักดัน Green Funding และเทคโนโลยีขั้นสูง เช่น Carbon Capture Utilization and Storage (CCUS) เพื่อให้ไทยสามารถแข่งขันในอุตสาหกรรมคาร์บอนต่ำระดับโลก
ทำไม “สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” ถึงสำคัญต่อไทย?
✅ ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก 5 ล้านตัน CO₂ ภายในปี 2570
✅ ยกระดับอุตสาหกรรมไทย ให้แข่งขันได้ในยุคเศรษฐกิจสีเขียว
✅ สร้างโมเดลต้นแบบ ที่สามารถขยายผลไปยังจังหวัดอื่น ๆ
✅ ยกระดับคุณภาพชีวิต ชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้นจากพลังงานทดแทนและการจัดการขยะ
สู่อนาคตคาร์บอนต่ำ: ความท้าทายและโอกาส
แม้โครงการนี้จะมีความก้าวหน้ามาก แต่ความสำเร็จยังต้องอาศัย
✅ นโยบายสนับสนุนจากภาครัฐ เพื่อผลักดันมาตรฐานอุตสาหกรรมสีเขียว
✅ ความร่วมมือจากภาคเอกชนและประชาชน ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
✅ การเข้าถึงเงินทุนสีเขียว เพื่อรองรับการลงทุนด้านเทคโนโลยี
“สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” จึงไม่ใช่แค่โครงการลดคาร์บอน แต่คือจุดเปลี่ยนสำคัญของไทยในการก้าวสู่เศรษฐกิจสีเขียวที่ยั่งยืน
อนาคตอยู่ที่เราทุกคน
การพัฒนาเมืองคาร์บอนต่ำไม่ใช่เรื่องของอุตสาหกรรมเท่านั้น แต่เกี่ยวข้องกับทุกคน การสนับสนุนผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ปรับพฤติกรรมการใช้พลังงาน และสนับสนุนโครงการที่ช่วยลดคาร์บอน ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงนี้
หาก “สระบุรีแซนด์บ็อกซ์” สำเร็จ อนาคตของประเทศไทยก็อาจเป็นเมืองคาร์บอนต่ำทั้งประเทศได้เร็วกว่าที่คิด!